Σάββατο 18 Μαρτίου 2023

 

Η ανακάλυψη του 20ο αιώνα που άλλαξε την ζωή μας.

Μεσοπόλεμος και λίγο πριν το ξέσπασμα της μεγάλης οικονομικής κρίσης, στα χημικά εργαστήρια της εταιρείας Dupont, στο Dover city της  πολιτεία Delaware των ΗΠΑ  ο Dr. Wallace Hume Carothers είναι ο νέος χημικός ερευνητής στον τομέα της “Οργανικής Χημείας”, που ξεκινά την μεγάλη προσπάθεια της εταιρείας για την ανάπτυξη νέων υλικών. Πολλές οι προσπάθειες, μεγάλες οι αποτυχίες και οι απογοητεύσεις, που όμως σε κάποια στιγμή έφεραν τελικά το επιθυμητό αποτέλεσμα. 

Ήταν Φεβρουάριος του 1937, όταν το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ (U.S. Patent Office) κατοχύρωσε στην Αμερικανική εταιρεία χημικών Dupont  την πατέντα για την πρώτη τεχνητή ίνα που φτιάχτηκε ποτέ, ήταν η ανακάλυψη  που έφερε την επανάσταση στον τρόπο που μέχρι τότε ζούσε ο άνθρωπος. 

Στην εκδήλωση της εταιρείας για την παρουσίαση του νέου υλικού, εφημερίδες της εποχής γράφουν ότι στο λόγο του προς την πρόεδρο της Dupont, Eleuthre Irenee du Pont Nemours, ο Χημικός που ανακάλυψε την τεχνική ίνα Dr. Carothers,  δεν της τόνισε την μεγάλη ευκαιρία για την ανάδειξη της Dupont, αλλά με διθυραμβικό τρόπο της επισήμανε την τεράστια εξοικονόμηση χρημάτων για τις ΗΠΑ  που διέρρεαν προς την Ιαπωνία για την αγορά του πολυπόθητου μεταξιού. Η παρουσίαση του Dr. Carothers ξεκίνησε με την φράση "Now You Lost Old Nipon",  που σημαίνει "Τώρα Εσύ Έχασες Παλιό Ιαπωνέζε", τα αρχικά γράμματα αυτής της φράσης έδωσαν και το όνομα στο νέο προϊόν, που έμελλε να κατακτήσει την υφήλιο, έδωσαν το ακρωνύμιο "NYLON".

Αν και την ανακάλυψη της τεχνικής ίνας τη χρωστάμε στον Αμερικανό χημικό Dr. Wallace Hume Carothers, ο ίδιος δεν έζησε ποτέ την επανάσταση που έφερε η ανακάλυψή του. Έχοντας παλέψει με την κατάθλιψη σε όλη τη ζωή του, αυτοκτόνησε περίπου δύο μήνες μετά την αναγνώριση της πατέντας του, καταπίνοντας το χάπι κυανίου που λέγεται ότι πάντα κουβαλούσε μαζί του, μαζί με λεμονάδα. Ως χημικός, γνώριζε ότι ο συνδυασμός θα έκανε το δηλητήριο πιο ισχυρό. Το σίγουρο είναι ότι την ημέρα που η Dupont έπαιρνε την πατέντα για την πρώτη συνθετική ίνα κανείς δεν υποψιάστηκε,  ότι το υλικό αυτό θα άλλαζε την παγκόσμια οικονομία και κατά συνέπεια τον τρόπο με τον οποίο θα ντυνόταν και θα ζούσαν οι άνθρωποι. 

Το πιο γνωστό προϊόν με  τεχνικές ίνες  κυκλοφόρησε το 1939, όταν στις ΗΠΑ άρχισαν να πωλούνται καλσόν με ίνες νάιλον αντί 1,15 $ το ζευγάρι σε μία εποχή που οι μεταξένιες κάλτσες κόστιζαν περίπου 66 σεντς, αυτές όμως δεν είχαν ελαστικότητα ξεχείλωναν και χαλούσαν γρήγορα. 

Ωστόσο, η επανάσταση του νάιλον θα έπρεπε να περιμένει γιατί με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, χαρακτηρίστηκε από την αμερικάνικη κυβέρνηση ως "Nacessary material" (Αναγκαίο υλικό) και άρα έπρεπε να παράγεται αποκλειστικά για στρατιωτικές εφαρμογές, όπως υφάσματα για αλεξίπτωτα, σκοινιά και σκηνές. 

Τα νάιλον καλσόν επέστρεψαν στην αγορά με το τέλος του πολέμου το 1945, προκαλώντας αναστάτωση καθώς τεράστια πλήθη γυναικών συγκεντρώνονταν έξω από τα αμερικανικά πολυκαταστήματα, προσπαθώντας να πάρουν στα χέρια τους ένα καλσόν, οι ταραχές οι καβγάδες και οι λιποθυμίες των γυναικών έξω από τα μεγάλα πολυκαταστήματα  της Αμερικής παρέμειναν γνωστές ως “οι Εξεγέρσεις του νάιλον”.

Στη Δύση, το νάιλον θα αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων, θα μεταμορφώσει πολλές Ευρωπαϊκές, κυρίως όμως Αμερικάνικες βιομηχανίες σε πολυεθνικές. Δεν είναι μόνο τα ρούχα από συνθετικές ίνες που μπορούμε να τα βάλουμε σε μία βαλίτσα χωρίς να σκεφτόμαστε εάν θα τσαλακωθούν ή τα χαλιά που κρατούν ζεστά τα σπίτια μας. Από νάιλον ίνες είναι φτιαγμένες και οι ελαφριές βαλίτσες που άλλαξαν τα ταξίδια, αλλά και τα δίχτυα που χρησιμοποιούνται για ψάρεμα ή τα ασφαλείας στα διαστημόπλοια. Το νάιλον λοιπόν εκτός ότι στόλισε τα γυναικεία πόδια, εκτός ότι μας έντυσε, μπήκε στο σαλόνι και στην κουζίνα του σπιτιού μας, μπήκε στα νοσοκομεία,  πήγε στον πόλεμο και πλέον είναι ένα από τα κύρια υλικά που χρησιμοποιεί η επιστήμη για την κατάκτηση του  διαστήματος.

Και την ίδια στιγμή, είναι το υλικό που απέκτησε ταξικό χαρακτήρα, αφού με τον καιρό, συνδέθηκε με την εργατική τάξη, καθώς όσοι ανήκουν στα ανώτερα κοινωνικά και εισοδηματικά στρώματα προτιμούν να πληρώνουν κάτι παραπάνω για να χρησιμοποιήσουν ένα προϊόν με φυσικές ίνες λχ από μετάξι. 

Έχουν περάσει 85 περίπου χρόνια από την πρώτη χρήση του και το νάιλον εκτός του ότι μας έντυσε από την κορυφή μέχρι τα νύχια, έγινε και το κύριο υλικό συσκευασίας των βιοτεχνικών, βιομηχανικών και αγροτικών προϊόντων, έτσι η αλόγιστος χρήση του το μετέβαλε σε εφιάλτη, το κατέστησε πλέον ως τον βασικό ένοχο για την μόλυνση του πλανήτη τόσο στη ξηρά όσο και στις θάλασσες.

Ιστορικά η ανακάλυψη αυτή του  Dr. Wallace Hume Carothers, είχε κοσμογονικό χαρακτήρα, βοήθησε καταρχάς τις συμμαχικές δυνάμεις να κερδίσουν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και καθιέρωσε την Dupont ως μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες χημικών του κόσμου και τέλος άλλαξε τον τρόπο ζωής των επομένων γενεών. 

Υ.Γ. Όταν ετοιμαζόμαστε να βάλουμε πλυντήριο να μην ξεχνάμε: Το νάιλον θα το συναντήσουμε αμιγώς στα αθλητικά μας ρούχα. Σε όλα τα άλλα  χρησιμοποιείται πλέον σε προσμίξεις καθώς εκτός, του ότι αυξάνει την ανθεκτικότητα τους, βοηθά ή καταργεί το σιδέρωμα, στεγνώνει σε χρόνο ρεκόρ και δεν τρώγεται από τον σκόρο. Το νάιλον, όπως και τις υπόλοιπες συνθετικές ίνες θα πρέπει να τις πλένουμε σε θερμοκρασία έως 60ο C  στο πρόγραμμα για "Ελάχιστο σιδέρωμα" η στο πρόγραμμα για "Ευαίσθητα". Στον διαχωρισμό των ρούχων,  να ομαδοποιούμε πρώτα τα ρούχα με φυσικές ξεχωριστά από αυτά με τεχνικές και μετά να τα πλένουμε ξεχωριστά ανάλογα με το χρώμα τους. Πολλά πλυντήρια ρούχων σήμερα διαθέτουν ειδικό πρόγραμμα για την βέλτιστη περιποίηση των ρούχων με συνθετικής ίνες.


Δεν υπάρχουν σχόλια: